Samodzielność
Samodzielność to naturalna potrzeba rozwojową każdego człowieka - to niezależność intelektualna, emocjonalna i etyczna, to przede wszystkim zaradność życiowa. Samodzielność jest gotowością do podejmowania zadań opartych na osobistej aktywności, a jej źródłem jest wola działania i akceptacja celu. Samodzielność to uczestnictwo w procesie uczenia się, zdobywanie narzędzi rozumienia świata, umiejętność zastosowania zdobytej wiedzy w praktyce. To także, kreatywność i odwaga w podejmowaniu decyzji oraz świadome oddziaływanie na swoje środowisko.
Koncepcja Planu Daltońskiego zakłada, że „dziecko samodzielne” samo decyduje o własnej aktywności, samo też ustala i realizuje kolejność wyznaczonych działań, przez co staje się ich podmiotem. Działania dziecka poddawane są samokontroli i refleksji.
Składowe samodzielności: samoobsługa; działanie/zadaniowość, ocena/ intelekt i samodzielność społeczna. Wszystkie składowe jw. przenikają się wzajemnie, współzależą od siebie i uzupełniają się.
Dziecko doświadcza samodzielności podczas procesu edukacyjnego - poszukując rozwiązań, planując, dokonując wyborów, analizując efekty swoich działań/decyzji ,w tym w czasie wykonywania czynności samoobsługowych, porządkowych i gospodarczych. Jako członek społeczności przedszkolnej rozwija samodzielność społeczną np.: będąc członkiem Rady Dziecięcej, „Prawą Ręką” lub „Ekspertem”, wchodząc w rolę pomysłodawcy/organizatora zabaw i uroczystości, będąc tutorem, liderem zespołu, dyżurnym, członkiem zarządu Rady Dziecięcej, członkiem jury podczas konkursów itp.
